Khám phá Terrarium thế giới thu nhỏ trong bình kính
Bạn đã bao giờ ao ước sở hữu một khu vườn nhỏ xinh ngay trong căn hộ chật hẹp của mình? Hay đơn giản là muốn tìm một cách thú vị để đưa thiên nhiên vào không gian sống mà không cần quá nhiều công sức chăm sóc? Terrarium chính là giải pháp tuyệt vời dành cho bạn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu terrarium là gì, cách tạo ra một thế giới thu nhỏ đầy sinh động và các bí quyết để chăm sóc khu vườn mini độc đáo này.
Terrarium là gì và nguồn gốc ra đời
Terrarium là một hệ sinh thái thu nhỏ được tạo ra trong một bình thủy tinh kín hoặc hở, nơi các loại cây được trồng và phát triển trong một môi trường được kiểm soát. Từ “terrarium” bắt nguồn từ tiếng Latin với “terra” có nghĩa là đất và hậu tố “-arium” chỉ nơi chốn hoặc vật chứa.
Lịch sử của terrarium có thể được truy nguyên từ những năm 1830, khi một bác sĩ người Anh tên Nathaniel Ward tình cờ phát hiện ra rằng các loài thực vật có thể phát triển trong môi trường kín. Ông đã đặt một con bướm đêm trong một chiếc bình kín có chứa một ít đất ẩm và quan sát thấy hạt giống nảy mầm và phát triển mà không cần tưới nước. Phát minh này, sau đó được gọi là “Bình Ward”, đã cách mạng hóa việc vận chuyển thực vật trên các chuyến hải trình dài và là tiền thân của terrarium hiện đại.
Hiện nay, có hai loại phổ biến:
-
Terrarium kín: Là hệ thống khép kín với nắp đậy, tạo ra chu trình nước tuần hoàn tự nhiên.
-
Terrarium mở: Là hệ thống mở không có nắp đậy, thích hợp cho các loại cây cần độ ẩm thấp hơn.
Lợi ích của việc sở hữu một terrarium
Sở hữu một terrarium không chỉ đơn thuần là một xu hướng trang trí mà còn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời:
Lợi ích về thẩm mỹ và trang trí
-
Tạo điểm nhấn độc đáo cho không gian sống
-
Đa dạng về hình dáng, kích thước và phong cách
-
Dễ dàng kết hợp với nhiều phong cách nội thất khác nhau
Lợi ích về tâm lý và sức khỏe
-
Không gian xanh giúp giảm căng thẳng và tăng cường tâm trạng tích cực
-
Cải thiện chất lượng không khí trong nhà
-
Hoạt động làm và chăm sóc terrarium có tác dụng thư giãn và thiền định
Lợi ích về môi trường và không gian sống
-
Phù hợp với không gian nhỏ hẹp như căn hộ, phòng trọ
-
Tiết kiệm nước (đặc biệt là terrarium kín)
-
Yêu cầu ít công sức chăm sóc hơn so với cách trồng cây truyền thống
Sự khác biệt giữa terrarium mở và terrarium kín
Khi bắt đầu với terrarium, việc lựa chọn giữa hệ thống mở và kín là một quyết định quan trọng tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện của bạn.
Đặc điểm của terrarium kín
-
Có nắp đậy kín hoặc gần như kín
-
Tạo ra chu trình nước khép kín, nước ngưng tụ trên thành bình và rơi xuống đất
-
Cần tưới rất ít, thậm chí vài tháng một lần
-
Thích hợp cho các loại cây ưa ẩm như dương xỉ, rêu, cây họ phong lan mini
-
Tạo ra môi trường giống rừng nhiệt đới với độ ẩm cao
Đặc điểm của terrarium mở
-
Không có nắp hoặc có khe hở lớn
-
Độ ẩm thấp hơn, cần tưới nước thường xuyên hơn
-
Thích hợp cho các loại cây mọng nước, xương rồng và các cây ưa khô
-
Tạo ra môi trường tương tự sa mạc hoặc bán sa mạc
-
Cần nhiều ánh sáng hơn terrarium kín
Khi nào nên chọn loại nào
Các vật liệu cần thiết để làm một terrarium
Để bắt đầu hành trình tạo ra thế giới thu nhỏ trong bình kính, bạn cần chuẩn bị những vật liệu sau:
Bình/hộp thủy tinh
-
Bình thủy tinh có miệng rộng để dễ thao tác
-
Các lựa chọn phổ biến: bình hình cầu, lọ thủy tinh, bình cà phê, bể cá mini
-
Nên chọn thủy tinh trong suốt để dễ quan sát và đảm bảo ánh sáng
Các loại đất và sỏi
-
Sỏi thoát nước hoặc than hoạt tính: tạo lớp thoát nước ở đáy
-
Cát: tạo lớp ngăn cách giữa sỏi và đất
-
Đất trồng cây đặc dụng: đất dành riêng cho terrarium hoặc đất trồng xương rồng/cây mọng nước (cho terrarium mở), đất dành cho cây ưa ẩm (cho terrarium kín)
-
Rêu: tạo lớp phủ bề mặt và giữ ẩm
Công cụ làm terrarium
-
Dụng cụ làm vườn mini: xẻng, kéo cắt tỉa, nhíp dài
-
Phễu hoặc giấy cuộn thành hình phễu
-
Thìa dài
-
Bình xịt nước
Các loại cây phù hợp cho terrarium
Đối với terrarium kín:
-
Dương xỉ mini
-
Rêu các loại
-
Cây vẩy ốc (Fittonia)
-
Cây cẩm nhung (Pilea)
-
Cây trầu bà mini (Philodendron)
-
Cây nhu mỹ (Baby tears)
Đối với terrarium mở:
-
Xương rồng mini
-
Cây mọng nước các loại (Succulent)
-
Cây lưỡi hổ mini (Snake plant)
-
Cây nha đam mini
-
Cây không khí (Tillandsia)
Vật trang trí
-
Sỏi trang trí nhiều màu
-
Vỏ sò, vỏ ốc
-
Tượng mini, cây cầu, nhà nhỏ
-
Gỗ trôi, rễ cây trang trí
Hướng dẫn làm terrarium tại nhà cho người mới bắt đầu
Sau đây là hướng dẫn chi tiết để bạn có thể tự tay tạo ra một terrarium tuyệt đẹp:
Chuẩn bị vật liệu
Trước khi bắt đầu, hãy đảm bảo rằng tất cả vật liệu đã được chuẩn bị đầy đủ. Rửa sạch bình thủy tinh và để khô. Chuẩn bị các lớp vật liệu và rửa sạch sỏi.
Các bước làm terrarium cơ bản
- Lớp thoát nước: Đặt lớp sỏi hoặc than hoạt tính dày khoảng 2-3 cm ở đáy bình. Lớp này giúp nước không bị đọng lại, tránh thối rễ cây.
- Lớp ngăn cách: Phủ một lớp cát mỏng hoặc lớp rêu Sphagnum lên trên lớp sỏi để ngăn đất rơi xuống khe sỏi.
- Lớp đất: Đổ một lớp đất dày khoảng 3-5 cm tùy theo kích thước của bình và loại cây. Tạo địa hình bằng cách đắp đất cao hơn ở một số vùng.
- Trồng cây: Sử dụng nhíp hoặc dụng cụ làm vườn mini để đào lỗ nhỏ và đặt cây vào. Nên bắt đầu từ cây lớn nhất, sau đó đến các cây nhỏ hơn. Ấn nhẹ đất xung quanh gốc cây để cố định chúng.
- Trang trí: Thêm các vật trang trí như sỏi màu, vỏ sò, tượng mini… để tạo cảnh quan sinh động cho terrarium.
- Tưới nước: Đối với terrarium kín, phun sương nhẹ để tạo độ ẩm. Đối với terrarium mở, tưới một lượng nước vừa phải, đủ để làm ẩm đất.
- Hoàn thiện: Nếu làm terrarium kín, đậy nắp lại. Đặt terrarium ở vị trí có ánh sáng phù hợp và thưởng thức thành quả của mình.
Lưu ý khi thực hiện
- Không nên nhồi nhét quá nhiều cây vào terrarium, hãy để không gian cho chúng phát triển
- Lớp thoát nước rất quan trọng, đừng bỏ qua bước này
- Cân nhắc kỹ khi kết hợp các loại cây có nhu cầu độ ẩm và ánh sáng khác nhau
- Đối với người mới bắt đầu, nên chọn các loại cây dễ chăm sóc
Cách chăm sóc và bảo dưỡng terrarium
Terrarium tuy không đòi hỏi nhiều công sức chăm sóc, nhưng vẫn cần một số lưu ý để duy trì hệ sinh thái khỏe mạnh lâu dài:
Ánh sáng và nhiệt độ
-
Đặt bể ở nơi có ánh sáng tán xạ, tránh ánh nắng trực tiếp
-
Nhiệt độ lý tưởng: 18-24°C
-
Tránh đặt gần lò sưởi, điều hòa hoặc cửa sổ hướng nam vào mùa hè
Tưới nước và độ ẩm
-
Terrarium kín: Tưới rất ít, chỉ khi thấy đất khô hoàn toàn (có thể vài tháng một lần)
-
Terrarium mở: Tưới khi lớp đất trên cùng khô (khoảng 1-4 tuần một lần)
-
Dấu hiệu tưới quá nhiều: đọng nước ở đáy, mốc trắng xuất hiện
-
Dấu hiệu thiếu nước: cây héo, lá khô
Xử lý các vấn đề thường gặp
Tỉa và thay thế cây
-
Tỉa cây khi chúng phát triển quá mức
-
Loại bỏ lá úa và hoa tàn
-
Thay thế cây chết hoặc không khỏe mạnh
-
Tái tạo bể sau 1-2 năm nếu cần thiết
Tiêu chí lựa chọn terrarium chất lượng
-
Bình thủy tinh trong, không có vết nứt
-
Cây khỏe mạnh, không có dấu hiệu bệnh hoặc sâu
-
Hệ thống thoát nước đúng cách
-
Thiết kế cân đối, hài hòa
Chi phí trung bình
-
Vật liệu tự làm: 200.000 – 1.000.000 VNĐ (tùy kích thước và loại cây)
-
Bể mini hoàn chỉnh: 250.000 – 400.000 VNĐ
-
Bể kích thước trung bình: 400.000 – 1.000.000 VNĐ
-
Bể cao cấp, kích thước lớn: 1.000.000 – 5.000.000 VNĐ
Terrarium là một cách tuyệt vời để đưa thiên nhiên vào không gian sống của bạn, đặc biệt là trong cuộc sống đô thị bận rộn. Từ việc tìm hiểu terrarium là gì đến cách tạo ra và chăm sóc những khu vườn thu nhỏ này, hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để bắt đầu hành trình khám phá thế giới thu nhỏ trong bình kính của riêng mình.
Hãy chia sẻ những sáng tạo terrarium của bạn trong phần bình luận bên dưới! Chúng tôi rất mong được chiêm ngưỡng những kiệt tác của bạn.
[Xem thêm: “Cách khắc phục các vấn đề thường gặp khi chăm sóc terrarium”]